Zawsze, czasami, nigdy – sortowanie stwierdzeń – geometria dla SP

Są takie zadania, które wydają się banalne, a w rzeczywistości potrafią zdziałać cuda!
Jednym z nich jest „Zawsze, czasami, nigdy” – metoda, która świetnie sprawdza się na lekcjach matematyki zarówno w szkole podstawowej jak i w starszych klasach. Wystarczy kilka kartek z krótkimi zdaniami, a uczniowie zaczynają dyskutować, argumentować i naprawdę rozumieć matematykę.

🧠Na czym polega?

Uczniowie otrzymują zestaw zdań opisujących różne sytuacje lub własności. Ich zadaniem jest przyporządkowanie każdego zdania do jednej z trzech kategorii:

  • Zawsze – gdy zdanie jest prawdziwe w każdym przypadku,
  • Czasami – gdy jest prawdziwe tylko w niektórych sytuacjach,
  • Nigdy – gdy nie może być prawdziwe w żadnym przypadku.

To zadanie, które nie wymaga długiego przygotowania, ale wymaga myślenia i uzasadniania.

💡Jak wygląda praca na lekcji?

Zadanie można zrealizować w parach lub w małych grupach.
Uczniowie otrzymują przygotowane wcześniej zestawy zdań, a następnie układają je pod odpowiednimi nagłówkami. Na koniec uzasadniają swoje wybory – to najważniejszy element tej aktywności. Często w trakcie rozmowy pojawiają się różne pomysły i wątpliwości, więc dyskusja staje się naturalną częścią pracy.

To moment, w którym uczniowie zaczynają rysować, pokazywać przykłady, wymyślać kontrprzykłady i zadawać pytania. Okazuje się, że proste zdania potrafią prowadzić do ciekawych odkryć.

Co daje takie zadanie naszym uczniom?

🌱 Rozwija logiczne myślenie – aby dobrze przyporządkować zdanie, trzeba zastanowić się nad warunkami i wyjątkami. Uczniowie zaczynają dostrzegać zależności, a nie tylko zapamiętywać reguły.

🌱 Uczy precyzyjnego formułowania myśli – w dyskusji naturalnie pojawia się język matematyczny. Uczniowie uczą się mówić „jeśli…, to…”, „tylko wtedy, gdy…”, „gdy warunek nie jest spełniony…”.

🌱 Wspiera współpracę – zadanie sprzyja rozmowie i wymianie argumentów. Uczniowie uczą się słuchać siebie nawzajem i wspólnie podejmować decyzje.

🌱 Ułatwia diagnozowanie trudności – dla nauczyciela to świetne narzędzie obserwacji. Widać od razu, które pojęcia są zrozumiane, a które wymagają wyjaśnienia.

🌱 Wprowadza refleksję – uczniowie zatrzymują się nad sensem pojęć i twierdzeń. Uczą się, że matematyka to nie tylko wynik, ale także zrozumienie, kiedy i dlaczego coś działa.

Poniżej zostawiam zestaw zdań z działu geometria, które sprawdzą się świetnie w klasie 5-6 lub 7-8 jako powtórka przed egzaminem.

Plik .pdf do druku:

Stosowaliście kiedyś tę metodę? Sprawdziła się u Was? Jeśli tak, to przy jakich działach lub tematach? 🙂

Dodaj komentarz

Blog na WordPress.com. Autor motywu: Anders Noren.

Do góry ↑